فعال‌سازی «مکانیزم ماشه» توسط سه کشور اروپایی، مهم‌ترین خبر در پوشش رسانه‌ای بین‌المللی درباره ایران بوده است. این فرایند که در ۲۹ اوت ۲۰۲۵ فعال شد، یک شمارش معکوس ۳۰ روزه را برای بازگشت احتمالی خودکار تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران آغاز کرده است؛ تحریم‌هایی که تحت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ لغو شده بودند. اروپا امیدوار است با استفاده از فرصت ۳۰ روزه، ایران را به پایبندی به تعهدات وادار کند، در حالی که ایران با حمایت روسیه و چین، می‌کوشد از اختلافات داخلی اروپا برای کاهش فشار بهره‌برداری کند. این فشار خارجی، تنش‌های سیاسی داخلی در ایران را نیز تشدید کرده است. واکنش سرسختانه ایران، تأثیرات بازگشت تحریم‌ها بر سیاست داخلی و آسیب‌پذیری اقتصاد ایران نیز از موضوعات اصلی بوده که رسانه‌های بین‌المللی به آن پرداخته‌آند.
دیپلماسی و آینده توافق هسته‌ای
موضع اروپا: کشورهای اروپایی اقدام خود را واکنشی به «عدم پایبندی چشمگیر» ایران به تعهدات هسته‌ای‌اش، به ویژه در مورد غنی‌سازی اورانیوم، معرفی کردند. گزارش‌های بی‌بی‌سی و تایمز اسرائیل بر موضع علنی این کشورها مبنی بر اینکه این حرکت «به معنای پایان دیپلماسی نیست»، تأکید دارند و اعلام کرده‌اند که راه برای تغییر مسیر ایران هنوز باز است. این موضع‌گیری، اروپایی‌ها را در جایگاه حامی حل دیپلماتیک مسئله قرار می‌دهد، در حالی که فشار را نیز حفظ می‌کنند.
پیشنهاد روسیه و چین: تحلیل مؤسسه مطالعات جنگ به تلاش ایران برای یک قطعنامه متقابل با حمایت روسیه و چین اشاره دارد که توافق ۲۰۱۵ را تمدید کرده و بازگشت تحریم‌ها را به تعویق می‌اندازد. گزارش‌ها این اقدام را یک حرکت تاکتیکی از سوی ایران و متحدانش برای خرید زمان و تضعیف اتحاد غرب معرفی می‌کنند.
نقش آمریکا: مؤسسه خاورمیانه در تحلیلی عمیق‌تر، اشاره کرد که تصمیم کشورهای اروپایی احتمالاً با حمایت آمریکا اتخاذ شده و هدف آن جلوگیری از بهره‌برداری ایران از اختلافات میان کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس است. این مؤسسه همچنین خاطرنشان کرد که تأثیر عملی «مکانیزم ماشه» ممکن است محدود باشد، به ویژه اگر اجرای تحریم‌های آمریکا به صورت غیرمنسجم ادامه پیدا کند، به‌ویژه در مورد فروش نفت ایران به چین.
واکنش ایران: سرسختی و شکاف داخلی
تهدید مقامات: مقامات ایرانی به فعال شدن مکانیسم ماشه واکنش شدیدی داشته‌اند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، «مکانیزم ماشه» را اقدامی «خصمانه و ناحق» خواند و نسبت به پیامدهای «مناسب» آن هشدار داد. نشریه «لانگ وار ژورنال» گزارش داد که رسانه‌های حکومتی ایران بین تهدیدهای مبهم به تلافی و کم‌اهمیت جلوه دادن تحریم‌ها برای حفظ روحیه عمومی، در نوسان هستند. رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان در یک مصاحبه تلویزیونی تأکید کرد که ایران به دنبال جنگ نیست، اما اگر مورد حمله آمریکا و اسرائیل قرار گیرد، «با تمام قوا» از خود دفاع خواهد کرد.
شکاف‌های سیاسی داخلی: این فشار خارجی شکاف‌های سیاسی داخلی را تشدید کرده است. گزارش‌ها حاکی از کشمکش میان جناح میانه‌رو «جبهه اصلاحات» که به دنبال مصالحه است و تندروهایی است که تحریم‌ها را فرصتی برای تثبیت قدرت خود می‌دانند. در حالی که اصلاح‌طلبان ظاهراً امتیازاتی مانند توقف غنی‌سازی اورانیوم در ازای لغو تحریم‌ها را مطرح کرده‌اند، تندروها این پیشنهاد را تسلیم شدن در برابر خواسته‌های آمریکا قلمداد می‌کنند. این رقابت داخلی، نگرانی‌های راهبردی رژیم و تقابل‌های قدرت را برجسته می‌کند.
پیامدهای اقتصادی و داخلی
آسیب‌پذیری اقتصادی: رسانه‌های بین‌المللی همچنان بر وضعیت شکننده اقتصادی ایران تأکید می‌کنند که انتظار می‌رود با فعال شدن «مکانیزم ماشه» بدتر شود. روزنامه «گاردین» به نقل از شیرین عبادی، حقوق‌دان و برنده جایزه صلح نوبل، پیش‌بینی کرده که پیامدهای تحریم‌ها برای ایران «بسیار خطرناک‌تر از جنگ» خواهد بود و به سقوط بیشتر ارزش پول ملی، فروپاشی زیرساخت‌ها و افزایش فقر منجر خواهد شد. مؤسسه خاورمیانه اشاره کرد که با وجود مهارت ایران در دور زدن تحریم‌ها، به ویژه از طریق فروش نفت به چین، فشار روانی و مالی ناشی از تحریم‌های جدید همچنان قابل توجه خواهد بود.
سرکوب داخلی و کنترل: گزارش‌های رسانه‌ای به سرکوب داخلی نیز اشاره دارند. «ایران اینترنشنال» به دستوری از سوی دولت به رسانه‌های داخلی برای محدود کردن پوشش خبری «مکانیزم ماشه» به منظور جلوگیری از وحشت عمومی اشاره کرد. در گزارش دیگری، به پاکسازی قضایی از فساد در میان کارکنان این قوه اشاره شده بود. این اقدامات، تلاش‌های رژیم برای مدیریت نارضایتی عمومی و حفظ کنترل در بحبوحه بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی را نشان می‌دهد.
تنش‌های امنیتی
درگیری پنهان: گزارشی از نیویورک تایمز به درگیری پنهان میان ایران و اسرائیل پرداخت و به جزئیات تلاش اسرائیل برای ترور رهبران ایرانی اشاره کرد. این گزارش همچنین به بازداشت جاسوسان مظنون مرتبط با اسرائیل توسط ایران اشاره کرده و بر ابعاد پنهان جنگ امنیتی تأکید داشت. «لانگ وار ژورنال» نیز به این نکته اشاره کرد که فعال شدن «مکانیزم ماشه» می‌تواند احتمال حملات اسرائیل به تأسیسات ایران را افزایش دهد.
