مرکز بین‌المللی تحلیل و اطلاعات نظامی و امنیتی جنز می‌گوید در ماه‌های ژوئن و ژوئیه ۲۰۲۵، گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران در عراق مجموعه‌ای از حملات علیه زیرساخت‌های حیاتی کشور انجام داده‌اند. این حملات که مسئولیت آن‌ها به‌طور رسمی اعلام نشده، در حالی رخ داده است که این گروه‌ها در جریان درگیری میان ایران و اسرائیل در ۱۳ ژوئن موضعی محتاطانه اتخاذ کرده بودند و حمله‌ای انجام ندادند. تحلیلگران می‌گویند فعالیت‌های تازه گروه‌های شبه‌نظامی عراق عمدتاً با اهداف سیاسی، اقتصادی و راهبردی داخلی عراق همسو است و می‌تواند تنش‌ها را در آستانه انتخابات نوامبر ۲۰۲۵ تشدید کند.
مرکز جنز در زمینه جمع‌آوری و تحلیل داده‌های نظامی، امنیت ملی، دفاع هوایی و تهدیدهای منطقه‌ای فعالیت می‌کند و گزارش‌ها و تحلیل‌های آن به دولت‌ها، نهادهای امنیتی و رسانه‌ها در سراسر جهان ارایه می‌شود.
تحلیل مرکز جنز نشان می‌دهد که در ماه‌های ژوئن و ژوئیه ۲۰۲۵، مجموعه‌ای از حملات به زیرساخت‌ها و پایگاه‌های نظامی عراق انجام شد که ماهیت و مسئولیت آن‌ها به وضوح مشخص نیست. بررسی‌ها حاکی است که این حملات از دو نوع متفاوت تشکیل شده‌اند: برخی حملات به پایگاه‌های هوایی عمدتاً با اهداف خارجی انجام شده و احتمالاً اسرائیل مسئول آن‌ها بوده است، و برخی دیگر حملات بیشتر با انگیزه‌های داخلی و رقابت میان گروه‌های شبه‌نظامی نزدیک به ایران در عراق مرتبط بوده است.
حملات پایگاه‌های الطاجی، بلد و امام علی احتمالاً اسرائیل مسئول است و شبه‌نظامیان ایران‌محور دخالتی نداشته‌اند.
یکی از محورهای کلیدی تحلیل جنز، حملات ۲۴ ژوئن است که پایگاه‌های هوایی الطاجی، بلد و امام علی را هدف قرار داد. این حملات با استفاده از پهپاد انجام شد و تجهیزات حساس راداری، آسیب دید. تحلیلگران معتقدند که شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در این حملات نقش نداشته‌اند، زیرا انتخاب اهداف با الگوی سنتی حملات آن‌ها، که معمولاً علیه منافع آمریکا و نیروهای ائتلاف انجام می‌شود، همخوانی ندارد. علاوه بر این، سابقه حمله به پایگاه بلد و دیگر سایت‌های مشابه محدود بوده و توافقات سال‌های اخیر میان گروه‌ها و دولت عراق باعث شده بود که چنین حملاتی انجام نشود.
از دید تحلیل جنز، هدف اصلی این حملات احتمالاً اسرائیل بوده است. حملات پهپادی با هدف تضعیف توان راداری عراق و ایجاد فضایی امن برای بازگشت هواپیماهای نیروی هوایی اسرائیل از عملیات داخل ایران طراحی شده‌اند. برخی منابع داخلی عراق و مشاوران امنیتی نیز تأیید کرده‌اند که پهپادها از خارج از حریم هوایی عراق وارد شده‌اند و شبه‌نظامیان ایران‌محور در این حملات دخالت نداشته‌اند. این ارزیابی نشان می‌دهد که در برخی نقاط، تهدیدات خارجی می‌توانند عراق را به صحنه‌ای حساس در رقابت‌های منطقه‌ای تبدیل کنند.
در مقابل، حملات دیگری که در اوایل ژوئیه به پالایشگاه بیجی و پایگاه فرودگاه کرکوک انجام شد، ماهیت داخلی بیشتری داشت. منابع محلی به جنز گفته‌اند که گروه KH، از شبه‌نظامیان نزدیک به ایران، پس از کنار گذاشته شدن از یک پروژه تجاری، تهدید کرده بود که پالایشگاه را هدف قرار دهد و این تهدید به اندازه‌ای جدی بود که پالایشگاه پیش از حمله تخلیه شد. گروه رقیب، عصائب اهل الحق، نیز منافع استراتژیکی در این سایت دارد و رقابت میان گروه‌ها بر سر کنترل منابع اقتصادی و شبکه‌های حامی، این حمله را به بخشی از یک مناقشه گسترده‌تر درون شیعی عراق تبدیل کرده است.
این تحلیل نشان می‌دهد که وزارت نفت و مدیریت اقتصادی عراق نقطه‌ای حساس برای رقابت میان گروه‌های شبه‌نظامی است. اختلافات میان اعضای کابینه و مدیران ارشد وزارت نفت، و همچنین رقابت میان حزب الدعوه و عصائب اهل الحق، باعث شده است که زیرساخت‌های اقتصادی مانند پالایشگاه بیجی به صحنه‌ای برای نشان دادن قدرت و ارسال پیام به رقبای داخلی تبدیل شوند.
حملات به پالایشگاه بیجی و فرودگاه کرکوک نتیجه رقابت داخلی میان گروه‌های شبه‌نظامی نزدیک به ایران و منافع اقتصادی است.
تحلیلگران جنز تأکید می‌کنند که استفاده از پهپادها و هدف قرار دادن پالایشگاه، گرچه تاکتیکی است، اما به وضوح یک پیام سیاسی و اقتصادی نیز دارد. این حملات نشان می‌دهد که گروه‌های شبه‌نظامی ایران‌محور در عراق دیگر صرفاً بازیگران نظامی نیستند، بلکه نقش سیاسی-اقتصادی خود را نیز تقویت کرده‌اند و می‌توانند همزمان پیام نظامی و سیاسی ارسال کنند.
از سوی دیگر، ترکیب حملات خارجی و داخلی، پیچیدگی‌های امنیتی و سیاسی عراق را افزایش داده است. حملات به پایگاه‌های هوایی با احتمال دخالت اسرائیل، ریسک تنش‌های بین‌المللی و فشار بر دولت عراق را بالا می‌برد، در حالی که حملات داخلی به منابع اقتصادی و پایگاه‌های نظامی، رقابت میان جناح‌های شبه‌نظامی و تنش‌های سیاسی داخلی را شدت می‌بخشد.
در مجموع، تحلیل جنز نشان می‌دهد که عراق در آستانه انتخابات نوامبر ۲۰۲۵ با دو نوع تهدید همزمان مواجه است: تهدید خارجی از سوی نیروهای منطقه‌ای و تهدید داخلی از رقابت میان گروه‌های شبه‌نظامی ایران‌محور. ادامه چنین روندی می‌تواند پیامدهایی جدی برای ثبات داخلی عراق داشته باشد و فضای سیاسی را پیش از انتخابات حساس‌تر کند.
این تحلیل در نهایت هشدار می‌دهد که درگیری‌ها و رقابت‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی میان گروه‌های شبه‌نظامی ایران‌محور و تهدیدات خارجی، عراق را به صحنه‌ای پیچیده و پرتنش تبدیل کرده است. تصمیمات سیاسی و امنیتی دولت عراق در ماه‌های پیش رو نقش مهمی در حفظ ثبات و جلوگیری از گسترش این تنش‌ها خواهد داشت.
