در حالی که تنش‌ها میان ایران و اسرائیل پس از جنگ ۱۲ روزه ژوئن ۲۰۲۵ کماکان ادامه دارد، مقاله‌ای در روزنامه اسرائیلی جروزالم پست بار دیگر توجه‌ها را به فعالیت‌های سازمان جاسوسی موساد جلب کرده است.
این گزارش، که روز ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۵ منتشر شد، ادعا می‌کند که ده‌ها زن عضو موساد در جریان عملیات نظامی اسرائیل علیه برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران، به خاک این کشور نفوذ کرده و نقش کلیدی ایفا کرده‌اند. اما آیا این ادعاها بر پایه واقعیت‌های محرمانه استوارند یا بخشی از استراتژی عملیات روانی؟
خلاصه‌ای از این متن را بشنوید:
خلاصه مقاله جروزالم پست
مقاله جروزالم پست، نوشته جرمی باب، بر اساس «اطلاعات محرمانه‌ای که روزنامه به آن دسترسی پیدا کرده»، نقش زنان جاسوس موساد را برجسته می‌کند. طبق این گزارش، دیوید بارنیا، رئیس موساد، نقش این زنان را «بسیار قابل توجه» می‌داند.
در این مقاله ادعا شده که این زنان نه تنها در جاسوسی و نظارت بر سایت‌های هسته‌ای، بلکه در عملیات‌هایی مانند خرابکاری شرکت داشته‌اند. جزئیات دقیق عملیات طبقه‌بندی‌شده است، اما مقاله به یک عامل زن ارشد موساد با تبار ایرانی که از او با حرف «جی» یاد شده، اشاره می‌کند و می‌گوید در مراسم استقلال اسرائیل ۲۰۲۴ از این زن به خاطر نقشش تقدیر شد.
مقاله جروزالم پست ادعا می‌کند ده‌ها زن موساد در جنگ ۱۲ روزه ۲۰۲۵ به ایران نفوذ کرده و نقش کلیدی در عملیات علیه برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایفا کردند.
علاوه بر این، موساد صدها عامل – از جمله مخالفان محلی ایرانی – را هماهنگ کرده تا رادارها و موشک‌های بالستیک را هدف قرار دهد. مقاله همچنین فاش می‌کند که موساد بر مکان بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی ایران (نزدیک به درجه تسلیحاتی) نظارت دارد و در صورت تلاش تهران برای ساخت بمب اتمی، مداخله خواهد کرد.
این حجم اورانیوم می‌تواند برای تولید حدود شش بمب اتمی کافی باشد، اما کارشناسان اسرائیلی تخمین می‌زنند که ایران حداقل دو سال برای بازسازی برنامه هسته‌ای نیاز دارد.
این گزارش، همانند کتاب «آمازون‌های موساد» نوشته مایکل بار زهار و نسیم مشال که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، تصویری دراماتیک از زنان جاسوس ترسیم می‌کند که به اشکال مختلف، از اغوا مقامات تا حملات مستقیم، در جنگ علیه ایران نقش داشته‌اند. جروزالم پست، به عنوان رسانه‌ای نزدیک به دولت اسرائیل، این روایت را بدون منبع مستقیم (به دلیل محرمانگی) منتشر کرده و بر جنبه‌های جنسیتی تأکید دارد تا قدرت موساد را برجسته کند.
شواهد موجود
روشن است که موساد نیز همانند دیگر نهادهای اطلاعاتی و جاسوسی کارمند و مامور زن نیز دارد و گزارش‌هایی از نقش زنان جاسوس در موساد منتشر شده است. در سال ۲۰۱۲، تایمز اسرائیل مصاحبه‌ای با پنج زن عامل موساد منتشر کرد که از استفاده از «جذابیت زنانه» در عملیات در ایران صحبت می‌کردند، هرچند تأکید داشتند که روابط جنسی مجاز نیست. این گزارش‌ها، هرچند واقعی به نظر می‌رسند، عمدتاً کلی هستند و به عملیات خاص در ایران مربوط نمی‌شوند.
شواهد غیرمستقیم، مانند دستگیری‌ها و موفقیت عملیات اسرائیل، از نفوذ موساد حکایت دارد، اما ادعای حضور گسترده زنان جاسوس بیشتر به جنگ روانی شبیه است.
کتاب «آمازون‌های موساد» نیز به مواردی مانند استفاده از زنان برای اغوا مقامات و جاسوسی از سایت‌های هسته‌ای ایران اشاره می‌کند، اما این روایت‌ها بر پایه مصاحبه‌های ناشناس و اسناد محرمانه هستند و بیشتر جنبه ادبی-دراماتیک دارند.
در سال‌های اخیر، ادعاهای مشخص‌تری مطرح شده است. کاترین پرز شکدم، روزنامه‌نگار یهودی-فرانسوی، به عنوان یک جاسوس زن موساد معرفی شده که از سال ۲۰۱۸ با پوشش علاقه به اسلام شیعه به ایران نفوذ کرده و به حلقه‌های سیاسی و نظامی تهران نزدیک شده است. طبق ادعای برخی رسانه‌ها کاترین شکدم اطلاعات کلیدی برای ترور نه فرمانده ارشد ایرانی در جنگ ژوئن فراهم کرده است.
شکدم، که با آیت‌الله خامنه‌ای و ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور پیشین نیز دیدار داشته، انکار می‌کند که جاسوس باشد و ادعا می‌کند اتهامات به او به دلیل یهودی بودنش است. با این حال، ارتباط او با شرکت‌های اطلاعاتی اسرائیلی-آمریکایی مانند ویکی‌سترات می‌تواند ادعاهای مبنی بر رابطه‌اش با نهادهای جاسوسی را تقویت کند.
شواهد مستقیم برای نفوذ «ده‌ها زن» در جنگ ۲۰۲۵، آن‌طور که مقاله جورازلم پست می‌گوید، محدود است. ایران ادعا می‌کند که در ماه‌های اخیر بیش از ۷۰۰ نفر را به اتهام جاسوسی برای موساد دستگیر کرده، از جمله شش زن در استان کرمانشاه در ژوئن ۲۰۲۵ و ۲۰ نفر دیگر در آگوست ۲۰۲۵.
دادستانی ایران چهار نفر را در آذربایجان غربی به جاسوسی متهم و سه نفر را اعدام کرد. این دستگیری‌ها، که شامل کشف پهپادها و تجهیزات جاسوسی است، می‌تواند نشان‌دهنده نفوذ واقعی باشد. با این حال، ناشران بسیاری از این موارد را «اعترافات اجباری» و پروپاگاندای داخلی می‌دانند.
این گزارش، با تأکید بر نقش زنان و نظارت بر اورانیوم ایران، می‌تواند بخشی از استراتژی اسرائیل برای تضعیف رژیم ایران و فشار در مذاکرات هسته‌ای باشد.
موفقیت عملیات اسرائیلی در ایران غیرقابل انکار است و احتمالاً به اطلاعات دقیق نیاز داشته است. الجزیره در ماه ژوئن ۲۰۲۵ گزارش داد که عملیات اخیر اسرائیل سال‌ها برنامه‌ریزی شده بود و شامل عوامل انسانی و هوش مصنوعی بوده است.
جنبه عملیات روانی
اسرائیل سابقه‌ای طولانی در استفاده از افشاگری‌های اطلاعاتی برای ایجاد ترس در دشمنان دارد. مثلاً، علنی کردن اسناد هسته‌ای ۲۰۱۸، نه تنها برای متقاعد کردن ترامپ برای خروج از برجام، بلکه برای تضعیف روحیه رژیم ایران بود. مقاله جروزالم پست نیز می‌تواند بخشی از این استراتژی باشد: با برجسته کردن نقش زنان، تصویری از ضعف امنیتی ایران ترسیم می‌کند و به مخالفان داخلی انگیزه می‌دهد.
از سوی دیگر، ایران نیز از دستگیری‌ها برای عملیات روانی استفاده می‌کند. رسانه‌های دولتی مانند فارس نیوز ادعا می‌کنند که عوامل موساد در گرجستان و نپال آموزش دیده‌اند و شهروندان ایرانی با آن‌ها همکاری کرده‌اند. اما این گزارش‌ها، که شامل ویدیوهای اعتراف است، برای نمایش کنترل رژیم و سرکوب اعتراضات داخلی طراحی شده‌اند.
میان واقعیت و تخیل
مقاله جروزالم پست، هرچند از نظر روایی جذاب و دراماتیک است، اما بیش از پاسخ پرسش برمی‌انگیزد. شواهد غیرمستقیمی از نفوذ موساد، از جمله احتمال نقش‌آفرینی زنانی، وجود دارد، اما ادعای حضور «ده‌ها زن» جاسوس در خاک ایران، بیشتر به استراتژی جنگ روانی شباهت دارد. این گزارش، گستردگی جنگ پنهان میان ایران و اسرائیل را نشان می‌دهد؛ جایی که مرز میان واقعیت و تبلیغات به سختی قابل تشخیص است.
